BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HƯỚNG DẪN
THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH NỘI DUNG DẠY HỌC
MÔN NGỮ VĂN, CẤP THPT
(Kèm theo Công văn số 5842/BGDĐT-VP ngày 01
tháng 9 năm 2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo)
1. Mục
đích
Điều
chỉnh nội dung dạy học để dạy học phù hợp với chuẩn kiến thức, kĩ năng của
chương trình giáo dục phổ thông (CT), phù hợp với thời lượng dạy học và điều kiện
thực tế các nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục.
2. Nguyên tắc
Điều chỉnh nội dung dạy học theo hướng tinh giảm các nội dung để giáo viên, học
sinh (GV, HS) dành thời gian cho các nội dung khác, tạo thêm điều kiện cho GV đổi
mới phương pháp dạy học theo yêu cầu của CT. Việc
điều chỉnh nội dung dạy học thực hiện theo các nguyên tắc sau đây:
(1) Đảm bảo mục tiêu giáo dục của chương
trình, sách giáo khoa (SGK) theo qui định của Luật Giáo dục.
(2) Đảm bảo tính lôgic của mạch kiến thức
và tính thống nhất giữa các bộ môn; không thay đổi CT, SGK hiện hành.
(3) Không thay đổi thời lượng dạy học đối
với mỗi môn học trong một lớp và trong mỗi cấp học.
(4) Thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện
tại các cơ sở giáo dục.
3. Nội
dung điều chỉnh
Việc điều chỉnh nội dung dạy học tập
trung vào những nhóm nội dung chính sau:
(1) Những nội dung trùng lặp trong CT,
SGK của nhiều môn học khác nhau.
(2) Những nội dung
trùng lặp, có cả ở CT, SGK của lớp dưới và lớp trên do hạn chế của cách xây dựng
CT, SGK theo quan điểm đồng tâm.
(3) Những nội dung, bài tập, câu hỏi
trong SGK không thuộc nội dung của CT hoặc yêu cầu vận dụng kiến thức quá sâu,
không phù hợp trình độ nhận thức và tâm sinh lý lứa tuổi học sinh.
(4) Những nội dung trong SGK trước đây sắp
xếp chưa hợp lý.
(5) Những nội dung mang đặc điểm địa
phương, không phù hợp với các vùng miền khác nhau.
4. Thời
gian thực hiện
Hướng dẫn thực hiện điều chỉnh nội dung dạy
học được áp dụng từ năm học 2011 - 2012.
5.
Hướng dẫn thực hiện các nội dung
- Hướng dẫn này dựa trên SGK của Nhà xuất
bản Giáo dục Việt Nam ấn hành năm 2011, là SGK của chương trình chuẩn đối với cấp
THPT. Nếu GV và HS sử dụng SGK của các năm khác thì cần đối chiếu với SGK năm
2011 để điều chỉnh, áp dụng cho phù hợp. Toàn bộ văn bản này được nhà trường in
sao và gửi cho tất cả GV bộ môn.
- Ngoài các nội dung đã hướng dẫn cụ thể
trong văn bản, cần lưu ý thêm một số vấn đề đối với các nội dung được hướng dẫn
là “không dạy” hoặc “đọc thêm”, những câu hỏi và bài tập không yêu cầu HS làm
trong cột Hướng dẫn thực hiện ở các bảng dưới đây như sau:
+ Dành thời lượng của các nội dung này
cho các nội dung khác hoặc sử dụng để luyện tập, củng cố, hướng dẫn thực hành
cho HS.
+ Không ra bài tập và không kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của HS vào những nội dung này, tuy nhiên, GV và HS vẫn
có thể tham khảo các nội dung đó để có thêm sự hiểu biết cho bản thân.
- Trên cơ sở khung phân phối chương trình
của môn học, GV điều chỉnh phân phối chương trình chi tiết đảm bảo cân đối giữa
nội dung và thời gian thực hiện, phù hợp với điều chỉnh nội dung dạy học dưới
đây.
5.1. Lớp 10
|
TT
|
Phần
|
Bài
|
Trang
|
Nội dung điều chỉnh
|
Hướng dẫn thực
hiện
|
|
1
|
Văn học
|
Ra – ma buộc tội
(trích
Ra-ma-y-a-na, sử thi Ấn Độ)
|
Tr. 55 SGK tập
1
|
Cả bài
|
Đọc thêm
|
|
Ca dao than thân, yêu thương
tình nghĩa
|
Tr. 82 SGK tập
1
|
Cả chùm bài
|
Chỉ dạy bài ca dao 1,4,6.
|
|
Ca dao hài hước
|
Tr. 90 SGK tập
1
|
Cả chùm bài
|
Chỉ dạy bài ca dao 1, 2.
|
|
Thơ hai - cư của Ba - sô
|
Tr. 155 SGK tập
1
|
Cả chùm bài
|
Chuyển lên dạy chính thức (Chỉ dạy bài 1, 2, 3, 6).
|
|
Tựa Trích diễm
thi tập
|
Tr. 28 SGK tập
2
|
Cả bài
|
Đọc thêm
|
|
Hiền tài là nguyên khí của quốc
gia
|
Tr. 31 SGK tập
2
|
Cả bài
|
Chuyển lên dạy chính thức
|
|
Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc
Tuấn
|
Tr. 41 SGK tập
2
|
Cả bài
|
Đọc thêm
|
|
Thái sư Trần Thủ Độ
|
Tr. 46 SGK tập
2
|
Cả bài
|
Đọc thêm
|
|
Trích đoạn: Nỗi thương mình (Trích Truyện Kiều)
|
Tr. 107 SGK tập
2
|
Cả đoạn trích
|
Đọc thêm
|
|
2
|
Làm văn
|
Lập dàn ý bài văn tự sự
|
Tr. 44 SGK tập
1
|
Cả bài
|
Tự học có hướng dẫn
|
|
Miêu tả và biểu cảm trong bài
văn tự sự
|
Tr. 73 SGK tập
1
|
Cả bài
|
Tự học có hướng dẫn
|
|
Luyện tập viết đoạn văn tự sự
|
Tr. 97 SGK tập
1
|
Cả bài
|
Tự học có hướng dẫn
|
|
Các bài viết Làm văn
|
- Tr. 26, 81,
123 SGK tập 1và tr. 14 SGK tập 2.
- Tr. 53, 84,
136 SGK tập 2
|
8 bài viết
|
Chọn 7 bài viết:
- Học kỳ I :
+ Bài số 1 (ở nhà) : Viết bài văn biểu cảm.
+ Bài số 2 (trên lớp) : Viết bài văn tự sự.
+ Bài số 3 (ở nhà) : Viết bài văn nghị luận xã hội.
+ Bài số 4 (kiểm tra học kỳ I): Tổng hợp kiến thức, kĩ
năng.
- Học kỳ II :
+ Bài số 5 (ở nhà) : Viết bài văn thuyết minh.
+ Bài số 6 (trên lớp) : Viết bài văn nghị luận văn học.
+ Bài số 7 (kiểm tra cuối năm): Tổng hợp kiến thức, kĩ năng.
|
5.2.
Lớp 11
|
TT
|
Phần
|
Bài
|
Trang
|
Nội dung điều chỉnh
|
Hướng dẫn thực
hiện
|
|
1
|
Văn học
|
Vào phủ chúa Trịnh (Trích Thượng kinh kí sự)
|
Tr. 3 SGK tập 1
|
Cả bài
|
Chọn những nội dung theo Hướng dẫn thực hiện Chuẩn kiến thức kĩ năng để dạy.
|
|
Sa hành đoản ca
|
Tr. 40 SGK tập 1
|
Phần chú thích
|
GV chọn chú thích trong SGK Nâng
cao để hướng dẫn cho HS.
|
|
Lẽ ghét thương
|
Tr. 45 SGK tập 1
|
Cả bài
|
Không dạy
|
|
Ba cống hiến
vĩ đại của Các - Mác
|
Tr. 92 SGK tập 2
|
Cả bài
|
Đọc thêm
|
|
2
|
Tiếng Việt
|
Thực hành về nghĩa của từ trong sử dụng
|
Tr. 74 SGK tập 1
|
Cả bài
|
Tự học có hướng dẫn
|
5.3.
Lớp 12
|
TT
|
Phần
|
Bài
|
Trang
|
Nội dung điều chỉnh
|
Hướng dẫn thực
hiện
|
|
1
|
Tiếng Việt
|
Nhân vật giao
tiếp
|
Tr. 18 SGK tập
2
|
Cả bài
|
Tự học có hướng
dẫn
|
6.
Khung phân phối chương trình
Lớp
10: Cả năm: 37 tuần (105 tiết),
Học kì I: 19 tuần - Kết thúc: tiết 54; Học kì II: 18 tuần - Kết thúc: tiết 105.
Lớp 11: Cả năm: 37 tuần (123 tiết), Học kì I: 19 tuần -
Kết thúc: tiết 72; Học kì II: 18 tuần - Kết thúc: tiết 123.
Lớp 12: Cả năm: 37 tuần (105 tiết), Học kì I: 19 tuần -
Kết thúc: tiết 54; Học kì II: 18 tuần - Kết thúc: tiết 105.